Bargerveen ontwaakt
Het is volop lente. Alles komt weer tot leven in het Bargerveen. Reptielen zijn ontwaakt uit hun winterslaap, de vogels zingen er op los en planten komen weer in bloei, zoals de welriekende nachtorchis en de tormentil. “Een mooie tijd van het jaar”, zegt Ruben Kluit, boswachter bij Staatsbosbeheer.
Bargerveen is onderdeel van het natura 2000-gebied. Dat betekent dat dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving worden beschermd. Zo ook de Bovenveense graslanden waar de welriekende nachtorchis en de tormentil voorkomen. Ruben: “Deze planten komen voor in combinatie met andere planten, dat noemen we vegetatietype. Wij moeten ervoor zorgen dat de vegetatie in stand gehouden wordt.”
Dit type bovenveense graslanden zijn uniek voor Bargerveen, maar ook voor Nederland. Het komt nergens anders voor.
Welriekende nachtorchis
De welriekende nachtorchis is een zeldzame orchidee die op de rode lijst staat. De plant staat zwaar onder druk in Nederland en komt enkel voor in natuurgebieden met voedselarme gronden. In het Bargerveen groeit de plant in de hoogveengraslanden. Het is een slanke orchidee en elke bloem is afzonderlijk. Ruben zegt: “Het woord welriekend betekent ook echt dat je de plant kunt ruiken. ’s Avonds komt de geur vrij om nachtinsecten mee aan te trekken”. De orchidee bloeit in juni en juli.
Foto: welriekende nachtorchis, © Hans Dekker.
Tormentil
De tormentil komt voor in natte heidegebieden en in de bovenveensegraslanden en kan goed leven in voedselarme situaties. “Het is de waardplant voor de aardbeivlinder. Dat betekent dat de tormentil bestandsdelen bevat die gunstig zijn voor de rups van de aardbeivlinder”, zegt Ruben. De aardbeivlinder is net als de welriekende nachtorchis een bedreigde soort in Nederland, maar Bargerveen bevat de grootste populatie. Dat komt door de tormentil. Deze plant bloeit van mei tot augustus.
Foto links: de aardbeivlinder op de tormentil in het Bargerveen. Foto rechts: tormentil, © Erik Bloeming.
In stand houden
“Om de bovenveense graslanden in stand te houden maait Staatsbosbeheer met speciale trekkers. Zo beschermen we de natte, zachte ondergrond”, vertelt Ruben. “De trekkers zijn voorzien van brede banden en speciale apparatuur. Het maaisel wordt afgevoerd om de grond voedselarm te houden. Er wordt bewust hoger boven de grond gemaaid om de tormentil te sparen. Zo blijven de eitjes en de rupsen van de aardbeivlinder behouden. Het grasland wordt pas gemaaid nadat de bloemen zijn uitgebloeid. Dat gebeurt in augustus of september. Het beheer is dus echt gericht op het behoud van de tormentil en de welriekende nachtorchis.”