‘Je zou bijna zeggen dat het hier vanzelf groeit’
Wie het gebied rond het Bargerveen bezoekt, kan naast maisvelden en traditionele akkerbouw ook een ander bijzonder gewas zien staan: valeriaan. Het kruid heeft een geschiedenis in het gebied en wordt hier veel geteeld. Wat maakt dat deze plant het zo goed doet in het Bargerveen? Mark Lohues is zo’n valeriaankweker en vertelt hier meer over.
Het boeren zit bij Mark Lohues in de familie. Al zo’n 12 jaar heeft Mark Lohues, samen met zijn ouders, een akkerbouwbedrijf in Zuidoost Drenthe. Zijn opa is altijd akkerbouwer geweest en zijn vader heeft op latere leeftijd ook besloten akkerbouwer te worden. Samen telen ze naast traditionele akkerbouwgewassen, ook uien en het kruid valeriaan.
Traditioneel akkerbouwplan
‘We zitten in een omgeving waar de meeste boeren een traditioneel veenkoloniaal akkerbouwplan hebben, dus voornamelijk aardappelen, graan en suikerbieten,’ vertelt Lohues. ‘Dat is voor ons niet weggelegd, omdat dat voor ons niet rendabel genoeg is.’ Lohues en zijn ouders hebben 80 hectare land in erfpacht waardoor zij elk jaar landhuur moeten afdragen. Ook de schaalvergroting maakt het niet makkelijker. ‘Toen mijn ouders 30 jaar geleden begonnen met 80 hectare waren wij een groot bedrijf, maar dat is nu niet meer zo,’ zegt Lohues. ‘Daarom hebben we gekozen voor wat meer bijzondere gewassen in deze omgeving, zoals valeriaan.’
Kalmerende werking
Valeriaan is een kruid waarvan ze de wortel gebruiken om natuurlijke, rustgevende middelen te maken. Bij de drogist kun je bijvoorbeeld valeriaanpilletjes kopen om te kalmeren of beter te slapen. Valeriaan is een inheemse plant en groeit van nature langs oevers of slootkanten en op drassige grond. Vochtige veengrond is dus heel geschikt voor deze plant. Lohues: ‘Valeriaan is een kleine teelt in Nederland met in totaal tussen de 200 en 300 hectare, waarvan wij 35 hectare hebben.’ Het kruid wordt al langere tijd in dit gebied geteeld, de grond is hier wel heel goed en je zou bijna zeggen dat het vanzelf groeit. Dit komt door het relatief hoge gehalte organisch stof in de grond. ‘Het verbouwen van Valeriaan als gewas is alleen wel arbeidsintensief,’ vult Lohues aan.
Foto: Mark Lohues in in het veld met valeriaan
Goede verhouding met het waterschap
De afgelopen jaren waren niet altijd even makkelijk voor de akkerbouw. De voorgaande drie jaren waren erg droog waardoor veel boeren hun land moesten beregenen. ‘Je wilt het water daarom het liefste precies naar jouw wensen op peil hebben,’ legt Lohues uit, ‘maar met het waterbeheer voor het Bargerveen loopt dat soms tegen elkaar in. In het Bargerveen is een hoog waterpeil wenselijk, terwijl boeren in natte perioden graag het peil laag willen hebben zodat het land goed begaanbaar is. En aangezien valeriaan laat in het najaar geoogst wordt (tot zelfs is het voorjaar) willen we graag een zo laag mogelijk waterpeil in tegenstelling tot het Bargerveen. Gelukkig hebben we een goede verhouding met het waterschap en komen we daar altijd wel uit. Als het droog is en we moeten bijvoorbeeld beregenen is een hoog waterpeil handig. Dan bellen we het waterschap en regelen zij dat het waterpeil in de sloot omhoog gaat, dat is erg fijn.’ Voor komend jaar staan de gewassen er gelukkig goed op en lijkt dit na alle droge jaren weer een nat jaar te worden, wat enorm scheelt in het beregenen.
Foto: Veld met Valeriaan
Foto: Valeriaan in bloei
