Bargerveen: realisatie van de buffer Noordoost

jun 16, 2020 | Buffer Noord Oost

Het Bargerveen is één van de laatste nog ongerepte hoogveengebieden in Noordwest- Europa. Essentieel voor hoogveen is een hoge waterstand. Het water in het Bargerveen loopt echter langzaam weg, waardoor het veenmos niet meer kan groeien. In opdracht van de provincie Drenthe werkt Prolander hier samen met Staatsbosbeheer, waterschap Vechtstromen en de gemeente Emmen aan de aanleg van verschillende bufferzones. 

Vijf buffers

Een blauw logo met gele sterren. Dit is het Europees logo met de tekst:Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling. Europa investeert in zijn platteland

 

Om het hoogveen veilig te stellen worden er tussen het hoogveengebied én de omliggende landbouwgronden vijf waterbuffers gerealiseerd. Zo loopt het water minder snel weg en blijft het veen langer nat. Doordat het waterniveau constant op peil blijft, kan veenmos weer groeien en krijgen bedreigde plant- en diersoorten een kans. Aan de andere kant zorgen de buffers er ook voor dat omliggende landbouwgebieden en woningen geen last van het water hebben. De werkzaamheden leiden niet tot verhoging van het grondwater onder het veen, maar het water kan wel langer worden vastgehouden. Er verandert niets aan de waterpeilen.

Mogelijkheden voor nieuwe buffer Noordoost

De buffer Noordoost is één van deze buffers. Deze buffer ligt ten noordoosten van het Bargerveen en is ongeveer 20 hectare groot. Om het ontwerp van de nieuwe waterbuffer te bepalen onderzochten we welke kansen dit gebied heeft als leefomgeving voor verschillende planten en dieren. En of de grond geschikt is voor landbouw. De grondwaterstanden, vochtvoorziening en arme of rijke bodem hebben hier grote invloed op. Maar ook de zuurgraad en de voedselrijkdom van het grondwater. De resultaten van het hydrologisch- en bodemonderzoek gebruikten we voor de invulling van het ontwerp.

Bodemonderzoek liet zien dat er binnen Noordoost verschillende typen bodems voorkomen. Door het dieper of juist ondieper ontgraven van de grond komen deze verschillende bodems aan de oppervlakte. In de nieuwe buffer zijn groeiplekken aanwezig waar dieren kunnen schuilen, opgroeien, voortplanten en voedsel kunnen vinden. We hebben natte en droge leefomgevingen gecreëerd. Ook hebben we ervoor gezorgd dat zand- en veenbodems nu aan het oppervlak liggen. Deze omstandigheden bevorderen de groei van rijkdom aan soorten in buffer Noordoost. 

Meer soorten planten en dieren

In het Bargerveen komen zeer bijzondere vogelsoorten voor, zoals de grauwe klauwier en het paapje. Er is nog weinig bekend over de eisen die deze vogels stellen aan hun leefomgeving. Daarom onderzochten we de eisen die zij stellen aan hun broedplaats. Eén van de eisen van de grauwe klauwier is een grote variatie in vegetatiestructuur en vegetatietypen. Door rekening te houden met bodem en water van de buffer is daar rekening mee gehouden. De eerste grauwe klauwier en oeverzwaluwen hebben de buffer inmiddels ontdekt. 

Bio-grondstoffen en biobrandstoffen

Natte veengebieden kunnen gebruikt worden voor de productie van bio-grondstoffen en biobrandstoffen. Deze vorm van natte landbouw wordt ook wel ‘Paludicultuur’ genoemd. Stichting Bargerveen deed samen met de Radboud Universiteit onderzoek naar de kansen van Paludicultuur in de bufferzones rondom het Bargerveen. Daaruit bleek dat de buffer Noordoost te klein van omvang is voor een rendabele Paludicultuur. Wel zijn er kansen om op kleine schaal te experimenteren met Paludicultuur en ervaring op te doen voor toekomstige projecten. De eerste ervaringen worden in de nabije toekomst opgedaan. 

Foto: grauwe klauwier – meetingnature.nl

Foto: oogsten van paludicultuur

Uitvoering

De aanleg van buffer Noordoost is eind 2019 gestart en grotendeels gerealiseerd (zie foto). In de komende maanden wordt riet aangeplant, gras- en kruidenmengsel ingezaaid en beplanting aangebracht.  

Foto: buffer Noordoost in uitvoering

Vragen

Meer weten? Neem dan contact op met Ewald Roordink van Prolander via 0592-365276.