Een bijzonder verhaal achter explosieven onderzoek

Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de plannen voor buffer Zuid. Voordat het werk daadwerkelijk kan starten wordt onder andere onderzoek gedaan naar niet gesprongen explosieven (NGE). Het onderzoek moet nog starten en de resultaten zijn dus nog niet bekend. Er is wel een interessant verhaal aan verbonden dat we met u willen delen.

Neergestort vliegtuigje

Vlakbij de buffer in Weiteveen is in 1944 tijdens de oorlog een vliegtuig neergestort. De piloot is hierbij om het leven gekomen. Stichting Luchtoorlog Onderzoek Drenthe doet al jaren onderzoek naar vliegtuigcrashes in de gemeente Emmen en omgeving. Harrie Peters is lid van het project Lost Wings. Door de tijd heen heeft hij veel informatie verzameld over vliegtuigcrash en de piloot die hierbij om het leven kwam bij Weiteveen.

Harrie vertelt: “Op 10 februari 1944 rond 13.00 uur is een vliegtuig van het merk Focke-Wulf uit de lucht geschoten door het Amerikaanse leger. Volgens ooggetuigen was er na de crash vrijwel niets anders te zien dan een krater in de grond. Een gat van een meter of zeven diep. Een uur later stond de krater tot de rand toe vol met water door het zachte veen. Het gebied was toentertijd veel natter dan nu. Er was geen sloot en ook geen Stheemanstraat. Het was één plak veen.”

Piloot Alfred Gaedicke

De piloot is voordat het toestel neerkwam op de grond uit het vliegtuig gesprongen. Helaas heeft hij door een klap van de staart van het vliegtuig de crash niet overleefd. Via een drietal proces-verbalen van de gemeente en van verhalen van omwonenden weten we dat dit vliegtuig is neergestort. De piloot ligt begraven in Berlijn, daar kwam hij ook vandaan. “In het verleden hebben we geprobeerd om de nabestaanden op te sporen, maar dat is niet gelukt. Al 25 jaar houd ik mezelf bezig met dit verhaal. In die tijd heb ik met ooggetuigen kunnen praten over wat zij van de crash gezien hebben”, zegt Harrie.  

Foto: piloot Alfred Gaedicke

Onderzoek naar de crash

Inmiddels is het jaren geleden dat de crash plaatsvond. Hoe begint dan het onderzoek? Harrie vertelt verder: “Op bepaalde Amerikaanse websites wordt (nog steeds) informatie vrijgegeven over vliegtuigcrashes tijdens de oorlog. Voorheen was dit altijd geheime informatie, maar tegenwoordig kun je tegen betaling een hoop informatie krijgen. Ook hebben we veel informatie vergaard door met mensen uit het gebied te praten die de crash gezien hebben.”

“Lang geleden heb ik een lijst gemaakt met informatie uit Duitsland om na te gaan welke Duitse vliegtuigen er op 10 februari 1944 om 13.00 uur in de lucht waren. Wat bleek: een formatie van 25 toestellen, zeven hiervan zijn uit de lucht geschoten. Ik ben gaan onderzoeken waar de toestellen zijn neergekomen. Er bleven er twee over. Het toestel van Arno Mattes en Alfred Gaedicke. Later bleek dat Arno Matres in een ander gebied neerkwam. Dus bleef Alfred over. Dit wisten we al een paar jaar 99 procent zeker. We moesten alleen nog hard bewijs hebben. In 1951 is er een leren tas die in de krater lag boven komen drijven. De tas zat waarschijnlijk achter in het rompdeel van het toestel. Hierin zaten verschillende persoonlijke spullen zoals zijn tandenborstel, scheerschuim, paspoort en logboek van het toestel. In zijn paspoort zaten foto’s van hem en zijn moeder. Die waren nog redelijk goed zichtbaar. In Duitsland zijn de foto’s scherp gesteld. Wat bleek: de foto’s uit het toestel kwamen overeen met de foto’s van Alfred. De piloot die neerstortte in Weiteveen was Alfred. 

Tentoonstelling

Wilt u meer weten over neergestorte oorlogsvliegers in de omgeving? Tot en met 26 november 2021 is er een tentoonstelling in het multifunctioneel centrum in Schoonebeek ’t Aole Gemientehoes. De stichting laat diverse gebeurtenissen zien en vertelt over het leven van de omgekomen vliegers en wat er met hen is gebeurd.

Foto links: De tas met inhoud die in 1951 uit de grond kwam. Foto rechts: Oudijzerboeren in 1951.