Vraag en antwoord: Wat gebeurt er met de Barger-berken?
Dat ziet er apart uit, die afgezaagde bomen in het Bargerveen. Waarom worden er zo veel gekapt? En waarom worden ze niet lager afgezaagd, dicht bij de grond?
Dorstige bomen
Op dit moment worden vooral berken gekapt in het Bargerveen. Deze groeien spontaan langs de randen van het gebied, uit zaad dat vanuit de volwassen berkenbomen naar beneden valt. Als we de jonge bomen niet regelmatig verwijderen, door begrazing met schapen, runderen en geiten, zal er een bos ontstaan van grote berken. Zo’n volwassen berkenboom verdampt per dag meer dan 200 liter water. En dat terwijl we er juist aan werken om water in het Bargerveen beter vast te kunnen houden!
Water is van levensbelang voor het behoud van hoogveen. Door de verdamping van het water droogt het veen in de randen van het Bargerveen uit en komt er zuurstof in de bodem. Hierdoor verandert het opgeslagen plantaardig materiaal in de veenbodem in humus, en verdwijnt er elk jaar een paar centimeter veen. Om dat te voorkomen worden nu maatregelen genomen om de hoeveelheid berken in het gebied te beheersen.
Een veilige plek voor vogels
Elk jaar wordt een deel van de berken langs de randen van het veen en langs de graslanden afgezet. De laatste jaren doen we dat op een aparte wijze. Het is belangrijk om te zorgen voor een open tot halfopen begroeiing met laag struweel, omdat een aantal bijzondere vogelsoorten daar graag in vertoeft. Bij het afzetten van de berken worden daarom de struiken van wilg, lijsterbes, vuilboom, braam en dergelijken gespaard. Door de berken op ca 50-75 cm hoogte half in te zagen en de toppen in elkaar te laten vallen lopen de takken op de grond toch weer uit. De kwijnende takken vormen met de lagere begroeiing een dichte laag struikgewas.
Compensatie van broedgelegenheid
Om verdere uitdroging van het hoogveen te voorkomen worden er om het hoogveen vele kilometers kaden van zand met een kern van leem aangelegd. De komende jaren wordt er langs de zuidzijde van het Bargerveen een buffergebied van 220 hectare aangelegd. Langs de gehele zuidzijde van het Bargerveen is ook een dam van zand en leem gepland. Om daar ruimte voor te maken moeten de struiken en bomen langs de Bovenen en de IR Stheemanstraat gekapt worden. Om het verlies van deze broedgelegenheden voor de in dit struweel broedende vogels te compenseren worden er nu meer hoge berken in het Schoonebeekerveld afgezet op bovengenoemde wijze. Langs de dammen en in bufferzones met zand en leem worden na de inrichting ook struiken van meidoorn en sleedoorn ingeplant als toekomstige broedgelegenheid voor bijzondere vogelsoorten. Uit onderzoek van het broedsucces van de grauwe klauwier in 2019 is gebleken dat deze maatregelen zeer effectief zijn. Van de 65 nesten is het grootste deel van de jongen uitgevlogen, en de predatie van jongen is door de verbeterde nestgelegenheid langs de randen van het Bargerveen tot een minimum beperkt.
Voor meer informatie over het effect van deze werkzaamheden op de vogels in het Bargerveen lees ook de bijdrage van Erik Bloeming in een nieuwsbericht van 9 augustus 2019.
